Radyo Rebelde
“Burası, adanın doğu
eteklerindeki asi kamplarından her akşam 17.00 ile 21.00 saatleri arasında tüm
Küba’ya yayın yapan İsyan radyosu Sierra Maestra’nın Sesi, Radyo Rebelde…”
Hala radyodaki spikerin güçlü
sesini dinliyorum. Hala o günü anımsayarak titriyorum. Quimbumbia’nın geri
kalanının Sierra’daki o günden bu güne geçen zamanda hala olayları kendilerine
göre yorumlamayı sürdürdüklerine inanamamıştım… Düşünün… O öğleden sonrası için
bize Migdalia’nın evine gitmek için randevulaştık. İlerde bir komutan olacağı
neredeyse kesin olan, sıska, hani şu doğuştan erkek gibi olan kızlardan
biriydi. Onu evde bırakıp biz yayını dinlemeye gittik. Unutulmaz bir andı.
Yeni açılan radyonun adı Radyo
Rebelde (isyan radyosu) idi ve sanki isyanın kendisi Küba halkı ile
konuşuyormuş hissine kapıldık. Isabel’in, hani şu sıska kızın annesinin yayının
ortasında bizi radyonun sesini kısmaya gönderdiğini çok net hatırlıyorum. Ama
spikerin sesiyle dalga dalga yayılan isyanı durdurmak çok zordu.
Geri planda inançları olan biri
için fazla umut doluydu… Rebelde hepimiz için ışıktı… Ve babam ne zaman konuşsa
anılarımızdaki bu önemli ana gönderme yapardı. Rebelde derin bir iç çekiş gibi
göğsünden fırlar, gözleri uzaklara dalar ve kimbilir hangi anıları
canlandırırdı… Hepsi de insanın aklının karıştıran, anılarını dolduran, 1958’in
24 Şubatında Sierra Maestra’daki Los Altos de Conrado eteklerinde kurulmuş olan
Rebelde’ye ait yüzlerce görüntü... Asilerden biri olan bir kız çocuğu, komutanımız
Ernesto Che Guevera de La Serna ,
bu radyo istasyonu gelecekte geçekleşecek devrim için çok güçlü bir çağrıydı.
İki çalılık arasında kurulu tek bir verici anteni, transistörle beslenen bir
güç merkezi, eski bir müzik otomatı ve kör bir ampul ışığı… Bunlar, Orestes
Varela ve Ricardo Martinez’in sesinden dinlediğimiz öykülerle beslenen, radyo
yayınına dair en değerli anılarımız. İsyan, en başından itibaren radyonun
başkaldırısı ile özdeşleşmişti. En önemli üstünlüğü, elbette, Batista
diktasının yalanlarının üstünü gerçeklerle örtme erdemiydi. Şeffaflık,
barbarlığın ve halkın politik yalanlarla yönlendirilmesinin karşısında yer
alıyordu. Çünkü radyo bir tek politikaya inanırdı. Fidel, radyo istasyonunun
50. yıldönümünde, Rebelde Radyosunun, savaş boyunca oynadığı büyük siyasi role
ek olarak çok önemli askeri bir iletişim aracı olduğunu söylemiştir.
Radyo Rebel o günlerde, giderek
yükselen burjuvazinin müjdelerini veren tüm medyaya açıkça meydan okuyordu. O
yıllarda gerçeği söylemek gerekirse pek moda olan ticaret cennetine mesafeli
yaklaşan bir program anlayışı vardı ki bu çalışma biçimi bugün de
değişmemiştir.
Geçenlerde bizim Dijital Şehir
Radyosu ekibi Rebelde’yi ziyaret etmişti; orada Küba’lı en önemli propagandist
Ismael Rensoly ile karşılıklı, devrimci radyonun başlangıç dönemlerine ilişkin
benzer deneyimleri hakkında sohbet imkânı buldular… Bu iki ulusal radyonun
birleştiği nokta radyoculukta gerçekleştirdikleri dönüşümdü… O günlerde,
devrimin elebaşlarının sokak çatışmaları canlı yayın araçlarıyla yerinde
saptanıyordu. Böylece hem dinleyiciler hem de muhabir ve prodüktörler açısından
çok daha dinamik bir programcılık anlayışı ortaya çıkmış bulunuyordu.
Bilindiği gibi geçen 51 yılda
Küba Radyosu Küba devriminin kurduğu sistemin en sadık silahı ve devrimi
fırtına ve felaketlerden koruyacak mesajların iletimi, devrimci düşünce, fikir
öncülüğü gibi konularda her aşamada devrimin yanında olmuş en güçlü iletişim
aracı olmuştur. Rebelde’nin yayınları uluslar arası ilişkilerde değişen politikalar
ve özellikle de ulusal kimliğin korunması konularında bir ozanın türküleri
benzeri bir role sahiptir. Rebelde, toplumun karşılaştığı her ulusal ve uluslar
arası önemli olaya, toplumla omuz omuza şahitlik etmiştir. Tarihimizde hiçbir
an yoktur ki radyomuz kültürel değerlerin güçlenmesi ve toplumun yüceltilmesi
yolunda yeteneğini göstermemiş olsun. Devrimin her adımı Rebelde Radyosunun
gücü ve aşıladığı ilhamla atılmıştır. Bu yerel radyo Kübalıların gönlündeki
yayınına devam ediyor.
Yazan: Chavdar Ferrer Sandoval
Redaksiyon: Radio Ciudad/ Daysi Olano Fernandez
Çeviri:Evrim Baştuğ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder